Οικονομικά για μη Ειδικούς

Σκοπός του προγράμματος

Οι βασικές γνώσεις στην επιστήμη των Οικονομικών είναι απαραίτητες σε κάθε σύγχρονο πολίτη. Τόσο σε προσωπικό επίπεδο στην καθημερινότητά μας, όσο και σε επαγγελματικό τα οικονομικά παίζουν καθοριστικό ρόλο στις επιλογές, την ευημερία και την επιτυχία μας.

Το πρόγραμμα, απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο με ή χωρίς καθόλου γνώσεις στα οικονομικά.

Γίνεται παρουσίαση, ανάλυση και μελέτη όλων των βασικών οικονομικών εννοιών που απασχολούν τον πολίτη σε κάθε του επιλογή και αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί συνολικά η σύγχρονη οικονομία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Οι οικονομικές έννοιες παρουσιάζονται με τρόπο απλό και κατανοητό, με πολλά παραδείγματα από την καθημερινότητά μας αλλά και την επικαιρότητα, με ακρίβεια στην ορολογία και την σχετική ερμηνεία.

Η θεματολογία που καλύπτεται αφορά ενδεικτικά -χωρίς να περιορίζεται- στο ΑΕΠ, την ύφεση και ανάπτυξη, τον κρατικό προϋπολογισμό, το δημόσιο έλλειμμα, το χρέος, την  δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, την κεντρική τράπεζα, τις τράπεζες και τον ρόλο τους στη σύγχρονη οικονομία, ανακεφαλαιοποίηση, bail-in και bail-out, τι είναι το χρήμα και πώς δημιουργείται, ο πληθωρισμός, το επιτόκιο, τα ομόλογα, το χρηματιστήριο και τις μετοχές, τα παράγωγα προϊόντα, το συνάλλαγμα, τα κρυπτονομίσματα, το blockchain, την δομή του διεθνούς νομισματικού συστήματος, τα κέρδη από το διεθνές εμπόριο, το νόμο της προσφοράς και ζήτησης καθώς και την κατανόηση, ανάλυση και αξιολόγηση των οικονομικών καταστάσεων των επιχειρήσεων.

Όλα τα παραπάνω θα δώσουν στον εκπαιδευόμενο την δυνατότητα να έχει τις ολοκληρωμένες επιστημονικές γνώσεις ώστε να μπορεί να παίρνει σημαντικές οικονομικές αποφάσεις για τον ίδιο, ή επενδυτικές και στρατηγικές αποφάσεις για μία επιχείρηση.

Αναγκαιότητα του προγράμματος – καινοτομία προγράμματος

Με το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης το 2010, τα οικονομικά μπήκαν ως αναγκαιότητα στην καθημερινότητα του κάθε πολίτη. Ωστόσο, πολλές οικονομικές έννοιες και όροι παρουσιάζονται στα μέσα, από ειδικούς και μη, ως δεδομένες, χωρίς καμία εξήγηση, με αποτέλεσμα  να μη γίνονται εύκολα αντιληπτές αλλά να παρερμηνεύονται ή/και να προκαλούν σύγχυση τους πολίτες που δεν είναι ειδικοί στα οικονομικά. Σήμερα, μετά και την υγειονομική κρίση με τον Covid-19 και τις επιπτώσεις του στην οικονομική καθημερινότητα των πολιτών, η απόκτηση βασικών οικονομικών γνώσεων είναι επιτακτικότερη.

Το πρόγραμμα αυτό παρουσιάζει την οικονομική επιστήμη «απλά, κατανοητά και πρακτικά», με πολλά παραδείγματα από τη βιωματική εμπειρία, με στόχο την κατανόηση και ερμηνεία των οικονομικών γεγονότων, όρων και εννοιών που απασχολούν καθημερινά τον πολίτη. Είναι δομημένο σε σύντομες αλλά περιεκτικές ενότητες που παρουσιάζουν με απλούς-κατανοητούς όρους, αλλά ταυτόχρονα, με επιστημονική ακρίβεια την ορολογία και τους σχετικούς ορισμούς, τις εξελίξεις και τη δομή της οικονομίας.

Είναι απαραίτητο τόσο σε αυτόν που δεν έχει διδαχθεί ποτέ οικονομικά, όσο και σε αυτόν που έχει διδαχθεί στο παρελθόν αλλά θέλει να επικαιροποιήσει και να εμπλουτίσει τις γνώσεις του με τις νέες εξελίξεις.

Δομή του προγράμματος

Το πρόγραμμα είναι 4μήνης διάρκειας, 200 ωρών και απαρτίζεται από 3 θεματικές ενότητες-άξονες (μακροοικονομία, μικροοικονομία, επιχείρηση) που εμπεριέχουν επιμέρους διδακτικές εβδομάδες και υποενότητες:

1. ΑΕΠ, Ύφεση, Οικονομικές Διακυμάνσεις (0,5 ECTS)

• Τι είναι το ΑΕΠ και γιατί είναι σημαντικό;
• Πώς μετράμε το ΑΕΠ;
• Πώς αυξάνεται ή μειώνεται το ΑΕΠ;
• Μπορεί η κυβέρνηση να επηρεάσει το ΑΕΠ;
• Γιατί το ΑΕΠ μεταβάλλεται διαχρονικά;
• Τι είναι οι Οικονομικές Διακυμάνσεις;
• Τι είναι η Ύφεση;
• Τι είναι η Κρίση;
• Μπορούμε να αποφύγουμε την Ύφεση και την Κρίση;

2. Η Οικονομική Πολιτική, Κρατικός Προϋπολογισμός, Έλλειμμα και Χρέος (1 ECTS)

• Τι περιλαμβάνει η Οικονομική Πολιτική;
• Τι είναι η Δημοσιονομική και τι η Νομισματική Πολιτική;
• Ποιοι ασκούν τη Δημοσιονομική και Νομισματική Πολιτική;
• Εργαλεία άσκησης Δημοσιονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
• Είδη Δημοσιονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
• Τι είναι ο Προϋπολογισμός;
• Ποιος και γιατί συντάσσει τον Προϋπολογισμό;
• Τι είναι το Έλλειμμα ή το Πλεόνασμα του Προϋπολογισμού;
• Τι είναι το Πρωτογενές Πλεόνασμα – Έλλειμμα;
• Γιατί οι Προϋπολογισμοί όλων σχεδόν των χωρών είναι ελλειμματικοί;
• Πώς μπορεί ο Προϋπολογισμός να γίνει πλεονασματικός;
• Είδη Χρέους: Εσωτερικό, Εξωτερικό, Δημόσιο, Ιδιωτικό, Συνολικό
• Ποια η διαφορά Χρέους και Ελλείμματος;
• Πώς μετράμε το Χρέος;
• Γιατί όλες οι χώρες -ακόμα και οι πλουσιότερες- έχουν χρέος;
• Γιατί οι κυβερνήσεις δεν αποπληρώνουν σχεδόν ποτέ το χρέος τους;
• Είναι απαραίτητα κακό το Χρέος;
• Πότε το χρέος οδηγεί σε προβλήματα Ύφεσης ή Κρίσης;

3. Η Προσφορά και η Ζήτηση (0,5 ECTS)

• Από πού προέρχονται η Ζήτηση και η Προσφορά;
• Πώς καθορίζεται η τιμή ενός αγαθού;
• Τι είναι η Ισορροπία στην αγορά;
• Τι είναι η ελαστικότητα της ζήτησης;
• Τι είναι η ελαστικότητα της προσφοράς;
• Πότε συμφέρει σε έναν πωλητή η μείωση της τιμής του προϊόντος του;

4. Το Τραπεζικό Σύστημα (1 ECTS)

• Γιατί υπάρχουν οι τράπεζες;
• Μπορεί μια οικονομία να υπάρχει χωρίς τράπεζες;
• Πώς οι τράπεζες δημιουργούν χρήμα;
• Γιατί οι κυβερνήσεις διασώζουν τις τράπεζες και όχι άλλες επιχειρήσεις;
• Γιατί και η πιο υγιής τράπεζα δεν μπορεί να ανταποκριθεί αν όλοι οι καταθέτες ζητήσουν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους;
• Τι είναι η Κεντρική Τράπεζα;
• Σε ποιον ανήκει η Κεντρική Τράπεζα;
• Γιατί είναι σημαντικό να είναι ανεξάρτητη από την κυβέρνηση;
• Τι εργαλεία έχει η Κεντρική Τράπεζα για την άσκηση πολιτικής;
• Πώς η Κεντρική Τράπεζα δημιουργεί χρήμα;
• Πώς η Κεντρική Τράπεζα μεταβάλλει τα επιτόκια;
• Τι είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;
• Τι είναι και πότε χρειάζεται η Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών;
• Τι είναι το Bail-in και το Bail-out;
• Χάνουν απαραίτητα οι φορολογούμενοι από την διάσωση των τραπεζών;
• Ποιο ήταν το πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών στην κρίση;

5. Το Χρήμα, ο Πληθωρισμός το επιτόκιο (1 ECTS)

• Τι είναι το χρήμα;
• Γιατί το χρησιμοποιούμε;
• Πώς εξελίχθηκε το χρήμα διαχρονικά;
• Τι λειτουργίες επιτελεί το χρήμα;
• Ποιες ιδιότητες πρέπει να έχει ένα μέσο που χρησιμοποιείται ως χρήμα;
• Γιατί το σύγχρονο χρήμα δεν έχει πλέον κανένα αντίκρισμα;
• Ποιες είναι οι σύγχρονες μορφές χρήματος;
• Τι είναι το Bitcoin και τα κρυπτονομίσματα;
• Τι είναι ο πληθωρισμός;
• Πώς μετράμε τον πληθωρισμό;
• Γιατί ο πληθωρισμός είναι πρόβλημα;
• Ποιες οι επιπτώσεις του πληθωρισμού στην οικονομία;
• Πώς δημιουργείται ο πληθωρισμός και από ποιον;
• Γιατί δεν εξαλείφουμε τον πληθωρισμό;
• Γιατί ο Αποπληθωρισμός είναι πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από τον πληθωρισμό;
• Πληθωρισμός και ανεξαρτησία των Κεντρικών Τραπεζών
• Τι είναι το επιτόκιο;
• Γιατί πληρώνουμε επιτόκιο στα δάνεια;
• Η χρονική αξία του χρήματος
• Γιατί υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικά επιτόκια στην αγορά;
• Πώς καθορίζεται το ύψος του επιτοκίου;
• Ποια είναι τα συστατικά μέρη του επιτοκίου;
• Διαφορές επιτοκίων στον κίνδυνο πτώχευσης, στις εξασφαλίσεις και στη διάρκεια
• Ποια είναι η διαφορά του ονομαστικού και του πραγματικού επιτοκίου;
• Τι είναι τα σταθερά και τα κυμαινόμενα επιτόκια;
• Τι είναι τα επιτόκια αναφοράς EURIBOR, EONIA, LIBOR, κλπ;
• Τι είναι τα spreads των επιτοκίων;

6. Βασικές αρχές των οικονομικών των επιχειρήσεων (1 ECTS)

• Τι είναι οι οικονομικές καταστάσεις;
• Πώς μπορώ να διαβάσω τις οικονομικές καταστάσεις;
• Τι είναι ο Ισολογισμός, το Ενεργητικό και το Παθητικό;
• Η διαδικασία μετασχηματισμού των υποχρεώσεων μιας επιχείρησης σε ενεργητικό
• Τι είναι τα Αποτελέσματα Χρήσεως;
• Πώς υπολογίζω τις πωλήσεις, το μεικτό και καθαρό περιθώριο κέρδους;
• Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε κέρδη και μερίσματα;
• Τι είναι η Κατάσταση Ταμειακών ροών;
• Γιατί οι επιχειρήσεις δεν πεθαίνουν λόγω ζημιών αλλά μόνο λόγω έλλειψης ρευστότητας;
• Τι είναι η ρευστότητα μιας επιχείρησης και γιατί είναι τόσο σημαντική;
• Πότε μια επιχείρηση χρεοκοπεί και σταματά την λειτουργία της;
• Ποιο είναι οι βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες μιας επιχείρησης;
• Πώς υπολογίζω και ερμηνεύω τους χρηματοοικονομικούς δείκτες;
• Γιατί δανείζονται ακόμα και οι πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις;
• Βασικές αρχές οικονομικής διαχείρισης μιας επιχείρησης

7. Η Διεθνής Οικονομία (1 ECTS)

• Η εξέλιξη του Διεθνούς Νομισματικού Συστήματος από το 1850 έως σήμερα
• Ο Κανόνας του Χρυσού
• Γιατί καμία χώρα δεν έχει στόχο της την Αυτάρκεια;
• Γιατί υπάρχει η απελευθέρωση στο διεθνές εμπόριο;
• Τι είναι το Απόλυτο Πλεονέκτημα στο διεθνές εμπόριο;
• Τι είναι το Συγκριτικό Πλεονέκτημα στο διεθνές εμπόριο;
• Πώς είναι δυνατόν να ωφελούνται όλες οι χώρες από το διεθνές εμπόριο;
• Τι είναι οι συναλλαγματικές ισοτιμίες;
• Σταθερές και κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες
• Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα
• Ποιοι συμμετέχουν στην αγορά συναλλάγματος;
• Πώς καθορίζονται οι συναλλαγματικές ισοτιμίες;
• Κερδοσκοπία και χωρικό arbitrage
• Καθορισμός των συναλλαγματικών ισοτιμιών βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα
• Ποια είναι η Τρέχουσα και ποια η Προθεσμιακή αγορά συναλλάγματος;
• Ο νόμος της μιας τιμής και ο Big Mac Index
• Η Θεωρία της Ισοδυναμίας της Αγοραστικής Δύναμης
• Ποια η σχέση μεταξύ συναλλαγματικών ισοτιμιών και επιτοκίων;

8. Οι αγορές Μετοχών και Ομολόγων (1 ECTS)

• Τι είναι οι μετοχές;
• Τι καθορίζει την τιμή των μετοχών;
• Είδη μετοχών
• Τι είναι το Χρηματιστήριο;
• Τι είναι και πώς υπολογίζονται οι Χρηματιστηριακοί Δείκτες;
• Η διαδικασία έκδοσης μετοχών στο χρηματιστήριο
• Πρωτογενής και Δευτερογενής αγορά μετοχών
• Η Θεωρία της Αποτελεσματικότητας της Αγοράς
• Τι είναι τα Ομόλογα
• Βασικά είδη ομολόγων: discount bonds, coupon bonds, perpetual bonds
• Άλλα είδη ομολόγων (exotic bonds)
• Σχέση τιμής ομολόγων και επιτοκίων της αγοράς
• Τι είναι τα spreads των ομολόγων;
• Χρηματοδότηση επιχείρησης μέσω μετοχών ή ομολόγων
• Η Πρωτογενής και δευτερογενής αγορά ομολόγων
• Τι είναι τα Δομημένα Ομόλογα (Structured Bonds);
• Τι είναι τα Credit Default Swaps (CDS);
• Τι είναι τα naked CDS;
• Τι είναι τα Swaps;

 

Εκπαιδευτές

Στο πρόγραμμα διδάσκουν ο κ. Περικλής Γκόγκας, καθηγητής του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δ.Π.Θ. και ο κ. Εμμανουήλ Σοφιανός, υποψήφιος διδάκτορας του ιδίου τμήματος.

Μεθοδολογία υλοποίησης προγράμματος

H εξ αποστάσεως ασύγχρονη διδασκαλία κρίνεται ως η καλύτερη δυνατή μεθοδολογία, καθώς οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να προέρχονται από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές ενώ ταυτόχρονα  δίνει τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να προσαρμόζουν τη μελέτη του υλικού και την επιμόρφωσή τους, σύμφωνα με τις εξατομικευμένες τους ανάγκες.

Σε ορισμένες ενότητες, τα μαθήματα μπορεί να ενσωματώνουν φυσική αφήγηση με σύγχρονη τηλεκπαίδευση αλλά και εγγεγραμμένα video με τη μορφή recorded webinar (ασύγχρονη τηλεκπαίδευση). Σε αυτά τα σημεία ο διδάσκων θα αναλύει και θα εξηγεί επιλεγμένες έννοιες ή αντικείμενα. Σε όλες τι περιπτώσεις, σύγχρονης ή ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, το σχετικό εκπαιδευτικό υλικό θα αναρτάται στην πλατφόρμα προκειμένου να μπορεί να αποτελέσει υλικό μελέτης σε μετέπειτα χρόνο.

Τόπος Υλοποίησης Προγράμματος

Διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης “Εclass” και Microsoft “Teams”.

Κόστος συμμετοχής

Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται στα 200€. Το ποσό αυτό καταβάλλεται σε 2 ισόποσες δόσεις των 100€, η πρώτη πριν την έναρξη των μαθημάτων και η δεύτερη 2 μήνες μετά την έναρξη των μαθημάτων σε Τραπεζικό Λογαριασμό που θα ανακοινωθεί. Η καταβολή της πρώτης δόσης αποτελεί προϋπόθεση για συμμετοχή στο Πρόγραμμα.

Προβλέπεται εκπτωτική πολιτική 30% (δύο ισόποσες δόσεις των 70€) για τις παρακάτω κατηγορίες υποψηφίων:

-Άνεργοι

-Αρχηγοί και προστατευόμενα μέλη μονογονεϊκών οικογενειών με ετήσιο

εισόδημα κάτω από 15.000 ευρώ

-Άτομα με ειδικές ανάγκες

-Υπάλληλοι Δ.Π.Θ.

Οι εκπτώσεις σε καμία περίπτωση δεν λειτουργούν συνδυαστικά ή αθροιστικά.

 

Κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων

Ο μέγιστος αριθμός εισακτέων του προγράμματος ορίζεται στους 45.

Για την αξιολόγηση των αιτήσεων και την επιλογή των υποψηφίων ακολουθούνται τα εξής κριτήρια:

• Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας με βάση τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
• Στην περίπτωση που υπάρχουν επιλαχόντες/υπεράριθμοι ενδιαφερόμενοι ως κριτήριο επιλογής/προτεραιότητας είναι: α) η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών και εφόσον πάλι υφίστανται τα ίδια προσόντα β) ο βαθμός πτυχίου μεταξύ των ενδιαφερομένων.